رشته های پیراپزشکی، پس از پزشکی از رشته های پرطرفدار میان داوطلبان کنکور تجربی هستند. پیراپزشکی شامل چه رشته‌هایی میشود؟ رتبه مورد نیاز برای هر یک از آنها باید چقدر باشد؟ آیا می‌توان بدون کنکور در آنها تحصیل کرد؟ درآمد ماهانه مشاغل مرتبط با آنها چقدر است؟ پردرآمدترین آنها کدام بوده و برای خانم‌ها کدام‌یک مناسب‌تر است؟ اگر در کنکور تجربی شرکت کرده‌اید یا به این مشاغل علاقه دارید خواندن پاسخ این سوالات که به‌طورکامل در این متن توضیح داده شده‌اند به شما کمک می‌کند.
فرق پیراپزشکی با پزشکی
اگر قصد تحصیل در رشته های پیراپزشکی یا پزشکی را دارید باید با تفاوت‌های میان این ۲ رشته به خوبی آشنا شوید تا تصمیم‌گیری درستی داشته باشید. کادر درمان بیمارستان‌ها متشکل از افرادی است که در رشتههای پزشکی و پیراپزشکی تحصیل کرده‌اند. هریک از آنها بر اساس مهارت و میزان تخصص خود در بخش‌های مختلفی مشغول به‌کار هستند.
در یک تعریف کلی، کسی که مدرک تحصیلی یکی از رشتههای پیراپزشکی را دریافت کرده و مهارت‌های موردنیاز را فرا گرفته است، تمامی فعالیت‌های او باید تحت‌نظر پزشکان انجام شود. براساس این تعریف می‌توان گفت که رشته پزشکی در مرحله بالاتری نسبت به رشته های پیراپزشکی قرار دارد.
تفاوت در رتبه نیز یکی دیگر از تفاوت‌های رشته های پیراپزشکی و پزشکی است. برای تحصیل در رشته پزشکی شما باید میزان تلاش خود را افزایش دهید تا بتوانید رتبه بهتری کسب کنید. اما با رتبههای پایینتر می‌توانید در رشته های پیراپزشکی مشغول‌به‌کار شوید.
با وجود تمامی تفاوت‌هایی که میان این دو گروه از رشتههای تحصیلی وجود دارد اما امکان تغییر رشته از پیراپزشکی به پزشکی وجود دارد. شما می‌توانید از روش کارنامه سبز و ثبت درخواست، روش معادلسازی و کنکور مجدد ادامه تحصیلات خود را در رشتههای پزشکی بگذرانید.
معرفی رشته های پیراپزشکی
پیراپزشکی را می‌توان مجموعه‌ای از رشتههای دانشگاهی کنکور سراسری رشته تجربی دانست. افراد مشغول به تحصیل در این رشته باید به نیروهای متخصصی تبدیل شوند که با استفاده از تخصص خود، می‌توانند سلامت بیماران را مجددا به آنها برگردانند. بیشتر افرادی که در رشته های پیراپزشکی تحصیل می‌کنند به شرط این که از مهارت کافی برخوردار باشند به‌راحتی در مراکز درمانی مشغول به‌کار می‌شوند.
رشته های پیراپزشکی شامل چند رشته میشود که تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند. یعنی برای تحصیل در هر کدام از آنها به رتبه خاصی نیاز دارید و در آینده شغل مرتبط با آنها و همچنین درآمد آنها با یکدیگر متفاوت خواهد بود. گروه فوریت های پزشکی، علوم آزمایشگاهی، رادیولوژی، گروه اتاق عمل، مامایی، مددکاری، پرستاری، فیزیوتراپی، گروه فناوری اطلاعات سلامت، بهیاری، کتابداری، هوشبری، رادیوتراپی یا پرتوشناسی و گروه کادر درمانی از رشته‌هایی هستند که در کنار یکدیگر مجموعه پیراپزشکی را تشکیل میدهند.
رشته های پیراپزشکی دارای ۳ تیپ هستند؛ این تقسیم‌بندی براساس کیفیت دانشگاههای پذیرش‌کننده صورت می‌گیرد. به‌این صورت که دانشگاههای تیپ ۱ دارای رتبه علمی و کیفیت بالاتری نسبت به گروه دوم و سوم هستند.
دانشگاههای پذیرش‌کننده رشته های پیراپزشکی تیپ ۱
دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، دانشگاه علوم پزشکی کرمان، دانشگاه علوم پزشکی مازندران، دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله، دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد، دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، دانشگاه علوم پزشکی زاهدان و دانشگاه علوم پزشکی کاشان.
دانشگاههای پذیرش‌کننده رشته های پیراپزشکی تیپ ۲
انستیتو پاستور ایران، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، دانشگاه علوم پزشکی همدان، دانشگاه علوم پزشکی بابل، دانشگاه تربیت مدرس، دانشگاه علوم پزشکی قزوین، دانشگاه علوم پزشکی گلستان، دانشگاه علوم پزشکی اراک، دانشگاه علوم پزشکی گیلان، دانشگاه علوم پزشکی زنجان، دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، دانشگاه شاهد، دانشگاه علوم پزشکی لرستان، دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان، دانشگاه علوم پزشکی اردبیل، دانشگاه علوم پزشکی سمنان و دانشگاه علوم پزشکی بیرجند.
دانشگاههای پذیرش‌کننده رشته های پیراپزشکی تیپ ۳
دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، دانشگاه علوم پزشکی ایلام، دانشگاه علوم پزشکی بوشهر، دانشگاه علوم پزشکی قم، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، دانشگاه علوم پزشکی یاسوج، دانشگاه علوم پزشکی گناباد، دانشگاه علوم پزشکی جهرم، دانشگاه علوم پزشکی شاهرود، دانشگاه علوم پزشکی ارتش، دانشگاه علوم پزشکی سبزوار، دانشگاه علوم پزشکی زابل، دانشگاه علوم پزشکی فسا، دانشگاه علوم پزشکی البرز، دانشگاه علوم پزشکی تربت حیدریه، دانشگاه علوم پزشکی دزفول و دانشگاه علوم پزشکی جیرفت.
توجه داشته باشید که هنگام انتخاب رشته و دانشگاه محل تحصیل، به تیپ رشته های پیراپزشکی و دانشگاههای علوم پزشکی توجه کنید. در صورت پذیرفته شدن در دانشگاه سطح یک، از اساتید و گروه آموزشی خبره‌تری برخوردار خواهید شد.
بیشتر بخوانید: لیست رشته های پیراپزشکی بدون کنکور
بهترین رشته پیراپزشکی برای خانم ها
همه رشته های پیراپزشکی از محبوبیت بالایی میان شرکت‌کنندگان کنکور تجربی برخوردار هستند. اما ملاک‌هایی را می‌توان برای انتخاب یکی از این رشته‌ها به عنوان بهترین مورد برای تحصیل خانم‌ها انتخاب کرد. حقوق و شیفت‌های کاری می‌توانند ۲ عامل تاثیرگذار بر این انتخاب باشند.
اتاق عمل، هوشبری، مامایی و علوم آزمایشگاهی از محبوبیت بیشتری نسبت به دیگر رشته های پیراپزشکی در میان خانم‌ها برخوردار هستند. شغل‌های مرتبط با این رشته‌ها دارای شیفت شب‌کاری نیستند؛ البته ممکن است شیفت شب در مواقع ضروری برای برخی از این مشاغل وجود داشته باشد.
میزان فعالیتی که در مشاغل مرتبط با رشتههای اتاق عمل، هوشبری، مامایی و علوم آزمایشگاهی انجام میشود نسبت به سایر رشته‌ها کمتر است. به همین دلیل مشاغل مناسبی برای خانم‌ها هستند؛ زیرا انجام شیفت شب با فعالیت‌های سنگین برای خانم‌ها آزاردهنده است و نتایج مطلوبی برایشان نخواهد داشت.
ممکن است مشاغل مرتبط با این رشته‌ها برای آقایان چندان مناسب و رضایت‌بخش به نظر نرسد؛ زیرا شیفت‌های کاری محدود است. از طرفی دیگر حقوق دریافتی بابت آن، متناسب با شیفت‌های کاری پرداخت میشود. مشاغلی مانند پرستاری و بهیاری که می‌توان تعداد شیفت‌ها را افزایش داد و کار آنها از سختی بیشتری برخوردار تست برای آقایان مناسب‌تر به نظر می‌رسد.
حقوق رشته های پیراپزشکی
از نظر درآمد نمی‌توان رشته پزشکی را با رشته های پیراپزشکی مقایسه کرد. زیرا کار پزشکان بسیار دشوارتر از افرادی است که در پیراپزشکی تحصیل می‌کنند. به همین دلیل منطقی به نظر می‌رسد که درآمد پزشکان از پیراپزشکی‌ها بیشتر باشد.
تمامی مشاغل مرتبط با پیراپزشکی در ایران و خارج از کشور حقوق یکسانی دریافت نمی‌کنند. حتی در ایران نیز باتوجه‌به میزان مهارت و شیفت‌های کاری حقوق‌ها تغییر می‌کنند. مقطع تحصیلی و محل‌کار نیز ۲ عامل بسیار اثرگذار بر درآمد هستند. برای مثال اگر در بیمارستان‌های دولتی مشغول‌به‌کار شوید ماهانه حدود ۷ تا ۱۰ میلیون حقوق دریافت خواهید کرد.
اما اگر در بیمارستان‌های خصوصی مشغول‌به‌کار شوید با فرض برابری تعداد شیفت‌ها با بیمارستان دولتی، درآمد شما حدود ۱۵ میلیون تومان خواهد بود. اگر در شغل خود دارای تخصص باشید این امکان وجود دارد که تا مرز ۳۰ میلیون تومان نیز در مراکز خصوصی در ایران حقوق دریافت کنید. آمریکا، استرالیا، آلمان، کانادا و ترکیه از جمله کشور‌هایی هستند که مهاجرت تحصیلی یا شغلی برای رشته های پیراپزشکی در آنها زیاد است. این مهاجرت به دلیل حقوق و مزایای ویژه برای کادر درمان صورت می‌گیرد.
پردرآمدترین رشته های پیراپزشکی
اگر بخواهیم درآمد زیرشاخه‌های پیراپزشکی را با یکدیگر مقایسه کنیم، می‌توان گفت اتاق عمل و هوشبری دارای درآمد بیشتری نسبت به سایر زیرشاخه‌های پیراپزشکی هستند. پس از این ۲ مورد، مامایی نیز دارای بازار کار و حقوق قابل‌توجهی است. البته دقت داشته باشید که هوشبری را با پزشک هوشبر اشتباه نگیرید.
پزشک هوشبر از رشتههای پزشکی است و درآمد زیادتری دارد. درآمد خوب هوشبری و اتاق عمل باعث شده است که هر ساله تعداد زیادی به متقاضیان این ۲ رشته اضافه شود. اما متاسفانه ظرفیت برای پذیرش تمامی این افراد وجود ندارد و تنها رقابت هر ساله دشوارتر میشود.
اگر دارای مدرک کاردانی رشته هوشبری یا اتاق عمل باشید باید زیر نظر یک متخصص شروع به کار کنید تا مهارت و تحصیلات شما به مرور افزایش یابد. این امر باعث ارتقاء حقوق دریافتی شما خواهد شد. البته بازارکار این ۲ رشته در خارج از کشور نیز بسیار خوب بوده و در برخی کشورها حقوق بیشتری برای مشاغل مرتبط با این رشته‌ها در نظر گرفته شده است.
حداکثر رتبه قبولی پیراپزشکی
به‌طورکلی برای پذیرفته‌شدن در رشته های پیراپزشکی باید در کنکور سراسری تجربی، حداقل رتبه قبولی را کسب کنید. با بررسی رتبه‌هایی که سال گذشته در دانشگاه و رشته مورد‌علاقه شما پذیرفته شده‌اند می‌توانید به‌طور تقریبی با رتبه‌ای که امسال به آن نیاز دارید آشنا شوید.
- رتبه ۵۳۲۵: پذیرفته شده در دانشگاه علوم پزشکی تهران، دارای سهمیه منطقه یک و درحال تحصیل در نوبت روزانه در رشته مامایی.
- رتبه ۸۰۲۲: پذیرفته شده در دانشگاه علوم پزشکی بوشهر، دارای سهمیه منطقه یک و درحال تحصیل در نوبت روزانه رشته مامایی.
- رتبه ۳۷۲۵: پذیرفته شده در دانشگاه علوم پزشکی تهران، دارای سهمیه منطقه ۲ و در حال تحصیل در نوبت روزانه در رشته مامایی.
- رتبه ۱۴۶۳۵: پذیرفته شده در دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، دارای سهمیه منطقه ۲ و در حال تحصیل در نوبت روزانه رشته مامایی.
- رتبه ۲۱۴۸: پذیرفته شده در دانشگاه علوم پزشکی تهران، دارای سهمیه منطقه ۳ و در حال تحصیل در نوبت روزانه رشته مامایی.
- رتبه ۵۳۱۲: پذیرفته شده در دانشگاه علوم پزشکی شیراز، دارای سهمیه منطقه ۳ و در حال تحصیل در نوبت روزانه در رشته مامایی.
- رتبه ۲۴۱۰: پذیرفته شده در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، دارای سهمیه منطقه یک و درحال تحصیل در نوبت روزانه رشته هوشبری.
- رتبه ۹۶۷۷: پذیرفته شده در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، دارای سهمیه منطقه یک و درحال تحصیل در دوره پردیس خودگردان رشته هوشبری.
- رتبه ۲۴۵۱۰: پذیرفته شده در دانشگاه علوم پزشکی قزوین، دارای سهمیه منطقه ۳ و درحال تحصیل در دوره پردیس خودگردان رشته هوشبری.
- رتبه ۶۵۰۲: پذیرفته شده در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، دارای سهمیه منطقه یک و درحال تحصیل در دوره پردیس رشته اتاق عمل.
- رتبه ۸۳۴۴: پذیرفته‌شده در دانشگاه علوم‌پزشکی اصفهان، دارای سهمیه منطقه یک و درحال تحصیل در دوره پردیس رشته اتاق عمل.
- رتبه ۱۸۲۲: پذیرفته شده در دانشگاه علوم پزشکی ایران، دارای سهمیه منطقه یک و درحال تحصیل در دوره روزانه رشته اتاق عمل.
- رتبه ۵۲۱۴: پذیرفته شده در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، دارای سهمیه منطقه ۲ و در حال تحصیل در دوره روزانه رشته اتاق عمل.
- رتبه ۲۴۸۵: پذیرفته شده در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، دارای سهمیه منطقه ۳ و درحال تحصیل در دوره روزانه رشته اتاق عمل.
- رتبه ۱۹۷۷: پذیرفته شده در دانشگاه علوم پزشکی تهران، دارای سهمیه منطقه یک و درحال تحصیل در دوره روزانه رشته فیزیولوژی.
- رتبه ۳۱۸۸: پذیرفته شده در دانشگاه علوم پزشکی شیراز، دارای سهمیه منطقه یک و درحال تحصیل در دوره پردیس خودگردان رشته فیزیولوژی.
- رتبه ۲۴۷۵: پذیرفته شده در دانشگاه علوم پزشکی تهران، دارای سهمیه منطقه ۲ و درحال تحصیل در دوره روزانه رشته فیزیولوژی.
- رتبه ۳۵۵۶: پذیرفته شده در دانشگاه علوم پزشکی ایران، دارای سهمیه منطقه ۳ و درحال تحصیل در دوره روزانه رشته فیزیولوژی.
- رتبه ۲۱۱۷: پذیرفته شده در دانشگاه علوم پزشکی ایران، دارای سهمیه منطقه ۳ و درحال تحصیل در دوره روزانه رشته فیزیولوژی.
فیزیولوژی، اتاق عمل و مامایی، ۳ مورد از رشته های پیراپزشکی هستند که از محبوبیت بالایی برخوردار هستند. به همین دلیل رتبه، دوره تحصیلی، سهمیه و دانشگاه پذیرش‌کننده برای این ۳ رشته در کنکور ۱۴۰۲ را برای تعداد محدودی از افراد پذیرفته‌شده بیان کردیم.
سخن پایانی
رشته های پیراپزشکی بسیار پرمتقاضی هستند. اکنون که مواردی نظیر رتبه لازم، درآمد، دانشگاههای تیپ ۱، ۲ و ۳، بهترین آن ها برای خانم‌ها و پردرآمدترین مشاغل مرتبط با پیراپزشکی آشنا شده‌اید باید منتظر خبر سازمان سنجش بمانید. دفترچه کنکور سراسری و بدون کنکور در این سایت قرار داده میشود. شما باید در موعد تعیین شده برای ثبت‌نام و سایر مراحل اقدام کنید. الیته درصورتی‌که علاقه کافی به این رشته‌ها داشته باشید تا تحمل دشواری‌های آن برای شما آسان شود این مراحل را انجام دهید؛ زیرا هر شغل و رشته پزشکی و پیراپزشکی با دشواری‌هایی همراه است.
سوالات متداول
پیراپزشکی شامل چه رشته هایی است؟
گروه فوریتهای پزشکی، علوم آزمایشگاهی، پرستاری، رادیولوژی، گروه اتاق عمل، مامایی، مددکاری، گروه فناوری اطلاعات سلامت، بهیاری، کتابداری، هوشبری، فیزیوتراپی، رادیوتراپی یا پرتوشناسی و گروه کادر درمانی رشته های پیراپزشکی را تشکیل میدهند.
رشته پیراپزشکی چیست؟
برای تحصیل در آن باید در کنکور تجربی شرکت کنید یا از طریق جذب بدون کنکور وارد دانشگاههای علوم پزشکی شوید. مشاغل مرتبط با آن در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی قرار دارد.
چگونه از پیراپزشکی به پزشکی برویم؟
امکان تغییر رشته از طریق کارنامه سبز و برخی راههای دیگر مانند معادلسازی یا کنکور مجدد بدون محرومیت ۲ ساله وجود دارد.
آیا رشته پرستاری پیراپزشکی است؟
بله؛ از پردرآمدترین رشتههای پیراپزشکی نیز بهشمار میرود.
پیراپزشکی تیپ ۳ چیست؟
نسبت به تیپ ۱ و ۲ دارای سطح پایینتری است. به همین دلیل تحصیل در دانشگاههای تیپ ۳ با رتبههای پایینتر از نوع ۱ و ۲ امکان دارد.
آیا رشته فیزیوتراپی پیراپزشکی است؟
بله؛ فیزیوتراپی از رشتههای پیراپزشکی محسوب میشود که افراد زیادی علاقمند به تحصیل در این رشته هستند.
