همه چیز درباره آزمون ارتقا دستیاری

آزمون ارتقا دستیاری هر ساله برای سنجش میزان مهارت و دانش‌ نظری دستیاران پزشکی در دوره ۴ یا ۵ ساله‌ای که در حال کسب تخصص بوده‌اند، برگزار می‌شود. این آزمون با نام‌های دیگری مانند دانشنامه تخصصی و فوق‌تخصصی نیز برگزار می‌شود که پزشکان برای پذیرش هیئت ‌علمی و پذیرش در آزمون فلوشیپ پزشکی حتما باید در آن شرکت کنند. دانستن شرایط ثبت‌نام، تاریخ برگزاری، منابع و زمان اعلام نتایج این آزمون به شما کمک خواهد کرد تا با موفقیت در آن شرکت کرده و آن را پشت سر بگذارید.

آزمون ارتقا چیست؟

از مهم‌ترین آزمون‌های پزشکی می‌توان آزمون ارتقا را نام برد که برای دستیاران و فارغ‌التحصیلان رشته‌های پزشکی اهمیت زیادی دارد. این آزمون‌ در دو نوبت برگزار می‌شود. بخش اول به‌صورت ارزیابی درون دانشگاهی انجام می‌شود که سوالات و برگزاری آزمون بر‌عهده گروه آموزشی محلی است که پزشک در آن در حال تحصیل است.

آزمون دوم خود به دو بخش تقسیم می‌شود: در آزمون‌ اول که به‌صورت دوره‌ای برگزار می‌شود باید از ۱۵۰ نمره، حداقل ۶۰ نمره را کسب کنید. در آزمون‌ کتبی دوم که توسط شورای آموزش پزشکی و تخصصی اجرا می‌شود، باید حداقل از ۱۵۰ نمره، ۹۰ نمره را کسب کنید. اگر در آزمونی که توسط شورای آموزش پزشکی برگزار می‌شود پذیرفته نشوید، به‌راحتی می‌توانید مجددا در این آزمون شرکت کنید.

شرایط لازم برای ثبت نام آزمون ارتقا دستیاری

پزشکانی که دوره تحصیل خود را در خارج از کشور گذرانده‌اند، باید پیش از آزمون برای بررسی و ارزشیابی مدارک خود اقدام کنند.

• داوطلبان باید قبل ‌از شرکت در آزمون ارتقا، دوره تخصصی و فوق‌تخصصی خود را به ‌اتمام رسانده باشند؛
• باید در آزمون ‌دستیاری شرکت کنید و پذیرفته شوید؛
• صلاحیت عمومی شما طبق ضوابط شورای انقلاب ‌فرهنگی تایید شود؛
• داشتن برگ پایان‌خدمت یا معافی برای داوطلبان آقا الزامی است؛
• مدرک دانشنامه تخصصی مورد تایید وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی را داشته باشید؛
• پایان‌نامه شما باید ثبت و تایید شده باشد؛
• در آزمون‌های درون‌بخشی و فعالیت‌های مربوطه حد‌نصاب را کسب کرده و پذیرفته شده باشید.

در‌صورتی‌که شرایط ذکر‌شده را دارید، می‌توانید در زمانی که توسط سازمان سنجش و آموزش دانشگاه‌ها و دانشکده‌ها اعلام می‌شود، نسبت به ثبت‌نام اقدام کنید. حدود یک ماه پیش از زمان برگزاری، این تاریخ در اختیار شما قرار می‌گیرد.

تاریخ آزمون ارتقا دستیاری

هر یک از آزمون‌های علوم ‌پزشکی در زمان خاصی برگزار می‌شوند، اما در سال‌های اخیر به دلیل ویروس کرونا زمان‌های برگزاری جا‌به‌جا شده است. در سال ۱۴۰۲، زمان برگزاری این آزمون‌ به ‌شکل زیر اعلام شده است که ممکن است تغییرات اندکی به دلایل مختلف در آن ایجاد شود.

• آزمون ارتقا دستیاران دندانپزشکی در سال ۱۴۰۲ در تاریخ ۲۹ تیر‌ماه برگزار می‌شود.
• آزمون ارتقا و گواهینامه تخصصی پزشکی بالینی در سال ۱۴۰۲ در تاریخ ۲۲ تیر‌ماه برگزار می‌شود.
• آزمون کتبی پذیرش دوره تکمیلی تخصصی یا همان فلوشیپ که توسط دانشگاه‌ها برگزار می‌شود، در سال ۱۴۰۲ در تاریخ ۲۵ خرداد‌ماه برگزار خواهد شد.

تاریخ دقیق برگزاری ابتدا توسط سازمان سنجش به مراکز آموزشی علوم ‌پزشکی اعلام می‌شود و سپس در اختیار شما قرار می‌گیرد. اعلام زمان تقریبا یک ماه پیش از شروع برگزاری آزمون انجام می‌شود تا شما بتوانید آمادگی لازم برای شرکت در این آزمون‌ را به‌دست آورید.

بیشتر بخوانید: آزمون دستیاری پزشکی و دندانپزشکی

منابع آزمون ارتقا

مطالعه کتاب‌ها و بخش‌هایی از کتاب‌هایی که می‌تواند در پاسخگویی به سوالات آزمون ارتقا به شما کمک کند را به‌صورت دسته‌بندی شده تهیه کرده‌ایم. با تهیه و مطالعه دقیق این منابع احتمال قبول شما در این آزمون‌ بسیار بالا خواهد بود‌

• برای پاسخگویی به سوالات بخش اخلاق پزشکی که برای همه رشته‌ها از این مبحث سوال طرح می‌شود، می‌توانید جلد یک کتاب پزشک و ملاحظات اخلاقی که توسط دکتر باقر لاریجانی تالیف شده است را تهیه و مطالعه کنید.
• برای پاسخگویی به سوالات رشته بیماری‌های پوست، کتاب Practical dermatopathology/Rapini به‌طور کامل، فصل یک تا ۱۳۴، ۱۵۲، ۱۵۳، ۱۳۶ و ۱۳۷ از کتاب Practical dermatopathology/Rapini، بخش‌های ۱، ۲، ۳، ۴، ۵ به‌جز فصل‌های ۳۱، ۳۲، ۳۴ و ۳۵، و مجله Practical dermatopathology/Rapini مطالعه شود.
• برای پاسخگویی به سوالات رشته بیماری‌های قلب و عروق کتاب‌های Practical dermatopathology/Rapini و Practical dermatopathology/Rapini مطالعه شود. از منبع دو در آزمون ارتقا ۲۰ سوال طرح می‌شود، اما در آزمون دانشنامه تخصصی تعداد این سوالات ۱۵ عدد است.
• برای پاسخگویی به سوالات رشته رادیو‌آنکولوژی کتاب‌های Cancer Principles & Practice of Oncology/ Vincent T. Devita، Principles and Practice of Radiation Oncology, Carlos A. Perez، The Physics of Radiation Therapy/ Faiz khan، Radiobiology for the Radiologist/ Eric J. Hall و مجلات ournal of Clinical Oncology، Radiotherapy & Oncology، Clinical Oncology، ESMO Clinical Practice Guidelines، ASCO Clinical Practice Guidelines و NCCN Clinical Practice Guidelines مطالعه شود.
• برای پاسخگویی به سوالات رشته رادیولوژی همه فصل‌های کتاب Diagnostic ultrasound / CM Rumack به‌جز فصل‌های ۲، ۳، ۲۳، ۲۴، ۲۵، ۴۶، ۴۹ و ۵۶، همه فصول کتاب Sectional Anatomy for Imaging Professionals / Kelley and Petersen، از کتاب Fundamentals of Diagnostic Radiology /Brant and Helms فصل‌های ۱، ۳، ۴، ۱۰ تا ۳۰، ۳۲، ۳۵، ۳۶، ۴۰، ۴۲، ۴۴، ۴۸، ۵۵ تا ۶۱، ۶۶، ۶۷، ۶۹، ۷۱ و ۷۲ خوانده شود؛ از کتاب Whole Body CT and M.R.I / John Haaga نیز فصل‌های ۸تا ۱۰، ۱۵ تا ۱۸، ۲۰ تا ۳۰، ۳۲، ۳۵، ۴۲ تا ۴۵ و ۵۰ تا ۶۴ مطالعه شود. از کتاب The essential physics of medical imaging Jerrold T.Bushberg فصل‌های ۱، ۲، ۴، ۵، ۱۰، ۱۳ و ۲۱ به‌همراه ۲ مجله Radiographics و Iranian Journal of Radiology خوانده شوند.
• برای پاسخگویی به سوالات رشته زنان و زایمان کتاب Williams Obstetrics / / MC. Graw Hill به‌طور کامل به‌جز فصل‌های ۱، ۵، ۷، ۳۸، ۳۹ و ۵۱، کتاب Telinde’s (operative gynecologye)/ 12th dition / Williams and Wilkins به‌جز فصل‌های ۳، ۶، ۹، ۱۰، ۱۲، ۱۳، ۱۴، ۱۶، ۱۷، ۲۱، ۲۸، ۳۲ و ۳۶ تا ۴۱، کتاب Clinical Gynecology Endocrinology and Infertility (Sperrof)/ Williams & Wilkins به‌طور کامل به‌جز فصل‌های ۱، ۴، ۷، ۸، ۱۶، ۱۸ و ۲۱ تا ۲۴، کتاب Berek & Novak’s Gynecology/ 16th edition/ Williams and Wilkins کامل به‌جز فصل‌های ۲، ۴، ۷، ۸، ۱۰، ۱۱، ۱۳، ۱۸، ۲۱ تا ۲۵، ۲۷، ۲۸ و ۳۱ تا ۳۶ مطالعه شود. مجلات راهنمای کشوری خدمات مامایی و زایمان بیمارستان‌های دوستدار مادر،Up to Date 2022،Postpartum hemorrhage: management approaches requiring Laparotomy، Peripartum hysterectomy for management of hemorrhage، Complication of gynecologic surgery، Retained products of conceptions، HPV vaccination، Acute urinary retention، Postoperative urinary retention in women، Management of endometrial hyperplasia و post term pregnancy نیز مطالعه شوند.
• برای پاسخگویی به سوالات رشته بیماری‌های مغز و اعصاب کتاب‌های Adam’s and victor’s Principles of neurology، Merritt’s Neurology /14 th edition،DeMyer’s The neurologic examination, A Programmed text، Electromyography and neuromuscular disorder / Preston & Shapiro، Atlas of EEG Seizure Semiology and Management / Karl E . Misuliis و مجلات Current Journal of Neurology و Continuum Lifelong Learning in Neurology – LWW Journals مطالعه شود.
• برای پاسخگویی به سوالات رشته ارتوپدی کتاب‌های Campbelle’s Operative Orthopedics/ S. Terry Canale/ Mosby، Tachdjian’s Pediatric Orthopaedics /J.A. Herring/ Sunders، Rockwood & Green Fractures in Adults/ R. Bucholz، Rockwood & Green Fractures in Children / J. Beaty, J.Kasser/ Lippincott و Gray’s Anatomy به‌جز مباحث شکستگی اطفال تاجیان و راکفورد و شکستگی‌های ستون فقرات راکفورد، به‌علاوه دو مجله Journal of Bone & Joint Surgery / American و Instructural course / British مطالعه شود.
• برای پاسخگویی به سوالات رشته آسیب‌شناسی کتاب‌های Robbins & Cotran Pathologic Basis of Diseases/ Vinay kumar, Abul Abbas, Jon Aster / Elsevier Rosai and Ackerman’s Surgical Pathology /John Goldblum, Laura Lamps, Jesse McKenney, Jeffrey Myers /Elsevier و Henry’s Clinical Diagnosis and Management by Laboratory Methods/ Richard Mcpherson Matthew. Pincus / Elsevier Saunders به‌طور کامل و فصل‌های ۲ تا ۵، ۱۲، ۱۷ و ۲۱ تا ۲۷ از کتاب Diagnostic Cytopathology / Winifred Gray, Gabrijela Kocjan /Elsevier به ‌همراه ۳ مجله American.J. Of Surgical Pathology، American.J. Of Clinical Pathology و Iranian J. Of Pathology مطالعه شود.

از منابع ذکر‌شده در زیر نیز می‌توانید به‌عنوان منابع کمکی برای آشنایی با نحوه سوالات و سوالاتی که سال‌های گذشته طرح شده است استفاده کنید:

• آزمون ارتقا کودکان چاپ سال ۱۴۰۱
• ارتقا تخصصی جراحی عمومی چاپ سال ۱۴۰۱
• سوالات آزمون بورد و ارتقا رشته زنان و زایمان
• قلب و عروق برانوالد چاپ سال ۲۰۲۲
• فرست رزیدنت، سوالات ارتقا تخصصی در همه رشته‌های پزشکی
• سوالات تشریحی آزمون ارتقا داخلی

بیشتر بخوانید: ثبت نام در آزمون پیش کارورزی و معرفی منابع آن

اعلام نتایج آزمون ارتقا

نتایج نهایی آزمون ارتقا توسط دانشگاه علوم ‌پزشکی مربوطه که در آن در‌ حال تحصیل هستید یا حوزه برگزاری آزمون‌ شما آن‌جا بوده است برگزار می‌شود. صفر تا صد بررسی آزمون و اعلام نتایج توسط دانشگاه اجرا‌ کننده صورت می‌پذیرد. پس از انجام بررسی‌های اولیه کلید سوالات در سایت سازمان سنجش پزشکی قرار می‌گیرد و شما می‌توانید آن را مشاهده کنید. در صورتی ‌که نسبت به نتایج اعتراض دارید تا ۲ روز فرصت ثبت این اعتراض برای شما امکان‌پذیر است.

نمرات ارزیابی‌های صورت‌گرفته به معاونت آموزشی دانشکده‌ها تحویل داده می‌شود؛ شما تا موعدی که قادر به اعتراض هستید می‌توانید شکایات خود را در این بخش بیان و پیگیری کنید؛ در صورتی‌که نتایج به تایید نهایی برسد تحت هیچ شرایطی امکان ایجاد تغییر در آن وجود ندارد.

سخن پایانی

آزمون ارتقا که برای سنجش میزان مهارت دستیاران و ورود آن‌ها به مقطع بعدی بسیار اهمیت دارد، هر‌ساله برگزار می‌شود. زمان تقریبی برگزاری این آزمون‌، منابع آن برای رشته‌های ارتوپدی، قلب و عروق، بیماری‌های پوست، اخلاق پزشکی، رادیو‌انکولوژی، زنان و زایمان و بیماری‌های مغز و اعصاب به‌علاوه معرفی منابع کمکی در متن فوق در اختیار شما قرار گرفت. شما با داشتن شرایط ذکر ‌شده و مطالعه منابع می‌توانید در این آزمون شرکت کرده و نتایج نهایی را از طریق گروه آموزشی دانشگاه اجرا‌ کننده این امتحان دریافت کنید.

سوالات متداول