همه چیز در مورد ثبت نام آزمون دستیاری پزشکی و دندانپزشکی

آزمون دستیاری پزشکی و دندانپزشکی هر ساله در سراسر کشور توسط وزارت بهداشت برگزار می‌شود؛ برای پذیرش به‌عنوان دستیار معالج و معالج دندان علاوه‌ بر داشتن مدرک دکترای حرفه‌ای، نیاز است که در این آزمون شرکت کرده و حد‌نصاب نمره را کسب کنید. شرایط عمومی و تخصصی برای شرکت، نحوه ثبت‌نام، زمان برگزاری، سهمیه‌های موثر بر آن و منابع بخش‌های مختلف تست دستیاری دکتر و معالج دندان که می‌تواند راهنمای شما برای موفقیت در این تست باشد در این صفحه در اختیار شما قرار گرفته است.

شرایط لازم برای شرکت در آزمون دستیاری پزشکی و دندانپزشکی

همه افراد صلاحیت ثبت‌نام برای آزمون دستیاری پزشکی و دندانپزشکی را ندارند. به‌همین دلیل برخی شرایط را برای ثبت‌نام آزمون دستیاری پزشکی الزامی دانسته‌اند؛ شما با داشتن این شرایط می‌توانید به‌راحتی در این تست شرکت کنید.

• باید مدرک پایان دوره فارغ‌التحصیلی پزشکی را داشته باشید؛
• در‌صورت عدم معافیت داوطلبان آقا، باید کارت پایان خدمت را همراه داشته باشند؛
• نباید در حال تحصیل در یکی از رشته‌های پزشکی و ارشد باشید؛
• مدرک معافیت از خدمت پزشکی و پیرا‌پزشکی را باید در اختیار داشته باشید.

مواردی که ذکر شد شرایط تخصصی برای شرکت در این آزمون است که شما علاوه‌بر داشتن آن‌ها، باید از نظر شرایط عمومی زیر نیز مورد تایید باشید:

• عدم اعتیاد و مصرف مواد‌مخدر؛
• داشتن توانایی جسمی و سلامت؛
• معتقد‌بودن یکی از ادیان مورد تایید جمهوری اسلامی ایران؛
• عدم وجود سوءپیشینه کیفری و سابقه فساد اخلاقی در حال‌حاضر و گذشته؛
• پذیرفتن و پایبندی به قانون اساسی جمهوری اسلامی؛
• عدم وابستگی و عضویت در گروه‌های محارب؛
• حداقل سن ۱۸ سال

نحوه ثبت نام آزمون دستیاری پزشکی و دندانپزشکی

پس از داشتن شرایط لازم نیاز است که داوطلبان در زمان تعیین‌ شده به سایت سازمان سنجش بروند و در منو قسمت دستیاری پزشکی را انتخاب کنند. در این قسمت مدارک مورد نیاز برای ثبت‌نام آورده شده است. پس از تهیه مدارک و مراجعه به سایت سازمان سنجش، در‌صورت فعال‌ بودن لینک ثبت‌نام به شیوه زیر عمل کنید:

• یک قطعه عکس ۴×۳، کارت ‌ملی، صفحه اول شناسنامه، معرفی‌نامه شرکت در آزمون و اتباع غیر ‌ایرانی و گواهی طی دوره پزشکی عمومی یا مدارک هم‌تراز با آن نظیر پروانه یا گواهینامه دوره پزشکی را اسکن کنید.
• اگر دارای سهمیه مناطق محروم یا هر‌نوع سهمیه دیگری هستید اسکن مدرک آن را فراموش نکنید.
• از طریق درگاه پرداخت نیاز است که هزینه آزمون را بپردازید.
• اگر به‌سیستم و یا تجهیزات اسکن دسترسی ندارید برای انجام کامل مراحل ثبت‌نام می‌توانید به مراکز خدمات کامپیوتری مراجعه کنید.

پس از انجام ثبت‌نام، اطلاعات موجود در برگه ثبت‌نام را حفظ کنید تا بتوانید پس از اعلام زمان برگزاری این تست، از طریق سایت سازمان سنجش کارت ورود‌به جلسه را دریافت کنید و از مکان، زمان و تاریخ برگزاری آزمون مطلع شوید. این اطلاعات هنگام دریافت کارنامه و نتایج آزمون دستیاری نیز موردنیاز خواهد بود.

منابع و تاریخ آزمون دستیاری ۱۴۰۲

زمان برگزاری آزمون پذیرش دستیاری پزشکی تا سال ۱۳۹۸ در اردیبهشت ‌ماه بوده است، اما در سال ۱۳۹۹ با شیوع ویروس کرونا با حدود ۲ ماه تاخیر و در مرداد‌ماه برگزار شد. در سال ۱۴۰۲ این آزمون در تاریخ ۲۱ اردیبهشت با حدود ۲۱ هزار داوطلب که ۷ هزار از آن‌ها مجاز به انتخاب رشته شدند برگزار شد و در‌نهایت حدود ۴ هزار نفر از آن‌ها پذیرفته خواهند شد.

مطالعه منابع مختلفی برای آزمون دستیاری توصیه شده است. مباحثی که سوالات آزمون از آن‌ها طرح شده است از بهترین و کامل‌ترین کتاب‌ها انتخاب شده‌اند و لیستی از آن‌ها در اختیار شما قرار گرفته است.

بیشتر بخوانید: آنچه لازم است در مورد آزمون بورد بدانیم

منابع آزمون دستیاری برای بیماری‌های داخلی

منابع آزمون دستیاری پزشکی برای بیماری‌های داخلی کتاب اصول هاریسون است که می‌توانید مباحث زیر را از آن مطالعه کنید:

• برای بخش غدد مباحث Diseases of Thyroid Gland، Diabetes Mellitus، Metabolic Syndrome و Hypoglycemia که شامل فصل‌های ۳۷۵، ۳۷۶، ۳۷۷، ۳۷۸، ۳۹۶، ۳۹۷، ۳۹۸، ۳۹۹ و ۴۰۱ می‌شود را مطالعه کنید. این عناوین در کتاب ترجمه ‌شده با عناوین بیماری‌های غده تیروئید، دیابت شیرین، سندرم متابولیک و هیپوگلیسمی مشخص شده‌اند. در کنار مطالعه این منابع می‌توانید سوالات آزمون دستیاری پزشکی سال‌های گذشته را نیز پیدا و مطالعه کنید.
• برای پاسخگویی به سوالات بخش خون مباحث Anemia and Polycythemia، Iron Deficiency Anemia، Disorders of hemoglobin، Hemolytic anemia and anemia due to acute blood loss، Bone Marrow Failure Syndromes، Acute and chronic Myeloid Transfusion Biology and therapy، Megaloblastic anemias، Endocrinologic Hematologic شامل ۸ فصل ۵۹، ۸۹، ۹۳، ۹۴، ۹۵، ۹۶، ۹۸ و ۱۰۹ می‌شود را مطالعه کنید. این عناوین در کتاب ترجمه ‌شده با عناوین کم‌خونی و پلی سیتمی، کم‌خونی فقر آهن، اختلالات هموگلوبین، کم‌خونی همولیتیک و کم‌خونی ناشی از از دست ‌دادن خون حاد، سندرم‌های نارسایی مغز استخوان، بیولوژی و درمان انتقال میلوئید حاد و مزمن، کم‌خونی‌های مگالوبلاستیک، هماتولوژیک اندوکرینولوژیک مشخص شده‌اند.
• برای پاسخگویی به سوالات بخش گوارش مباحث Diarrhea & Constipation، Gastrointestinal Bleeding، Jaundice، Peptic ulcer disease and related disorders، Irritable Bowel Syndrome، Acute Viral Hepatitis، Approach to the patient with Liver Disease، Hyperbilirubinemias که شامل فصل‌های ۴۲، ۴۴، ۴۵، ۳۱۷، ۳۲۰، ۳۲۹، ۳۳۱، ۳۳۲ است، به‌جز مبحث Ellison – Zollinger مطالعه شود. در کتاب ترجمه ‌شده این مباحث را با عناوین اسهال و یبوست، خونریزی گوارشی، زردی، زخم معده و اختلالات مرتبط، سندرم روده تحریک‌پذیر، هپاتیت حاد ویروسی، رویکرد به بیمار مبتلا به بیماری کبد، هیپربیلی روبینمی‌ها خواهید یافت.
• برای پاسخگویی به سوالات بخش روماتولوژی مباحث Back & Neck Pain، Osteoarthritis، Periarticular Disorders of the extremities, Approach to Articular & Musculoskeletal، Disorders، Infectious Arthritis که شامل فصل‌های ۱۴، ۱۲۵، ۳۶۳، ۳۶۴ و ۳۶۸ می‌شود را مطالعه کنید. این مباحث در کتاب ترجمه ‌شده با عناوین کمردرد، استئوآرتریت، اختلالات دور مفصلی، رویکرد مفصلی و اسکلتی عضلانی، اختلالات، آرتریت عفونی مشخص شده‌اند.
• برای پاسخگویی به سوالات بخش ریه مباحث Asthma، Pneumonia، Cough and hemoptysis، Deep Venous Thrombosis and Pulmonary، Thromboembolism، Chronic obstructive Pulmonary disease که شامل فصل‌های ۳۴، ۳۵، ۱۲۱، ۲۷۳، ۲۸۱، ۲۸۶ می‌شود را مطالعه کنید. در کتاب ترجمه‌شده این مباحث با عناوین آسم، پنومونی، سرفه و هموپتیزی، ترومبوز وریدی عمقی و ریه، ترومبوآمبولی، بیماری انسدادی مزمن ریه مشخص شده‌اند.
• برای پاسخگویی به سوالات بخش قلب مباحث Physical examination، Heart failure، Hypertensive Vascular Disease، Ischemic Heart Disease، Non-ST elevation myocardial infarction، ST–Segment elevation myocardial infarction Syncope که شامل فصل‌های ۱۸، ۳۷، ۲۳۴، ۲۵۲، ۲۵۳، ۲۶۷، ۲۶۸، ۲۶۹ و ۲۷۱ می‌شود را مطالعه کنید. اگر کتاب ترجمه ‌شده را مطالعه می‌کنید این مباحث با عنوان‌های معاینه فیزیکی، نارسایی قلبی، بیماری عروقی پرفشاری خون، بیماری ایسکمیک قلبی، انفارکتوس میوکارد بدون افزایش ST، انفارکتوس میوکارد با ارتفاع ST-Segment و سنکوپ مشخص شده‌اند.
• برای پاسخگویی به سوالات بخش کلیه مباحث Fluid and Electrolyte Disturbances، Acidosis and Alkalosis، Acute Kidney Injury، Chronic Kidney Injury، Urinary Tract Infections, Pyelonephritis, and Prostatitis، Hypocalcemia and Hypercalcemia که شامل فصل‌های ۴۹، ۵۰، ۵۱، ۱۳۰، ۳۰۴ و ۳۰۵ می‌شود را مطالعه کنید. در کتاب ترجمه شده این مباحث با عنوان‌های اختلالات مایعات و الکترولیت، اسیدوز و آلکالوز، آسیب حاد کلیه، آسیب مزمن کلیه، عفونت ادراری، پیلونفریت و پروستاتیت، هیپوکلسمی و هیپرکلسمی مشخص شده‌اند.

بیشتر بخوانید: همه چیز درباره آزمون ارتقا دستیاری

منابع آزمون دستیاری برای بیماری‌های عفونی و گرمسیری

مباحثی از کتاب هاریسون به‌عنوان منبع آزمون دستیاری برای بیماری‌های عفونی و گرمسیری انتخاب شده است که به معرفی دقیق آن‌ها خواهیم پرداخت.

عنوان‌های Fever of unknown origin، Approach to the acutely III infected infections febrile patient، Infective Endocarditis، Infections of the Skin, Muscles, and Soft Tissues، Acute infections diarrheal disease and bacterial food poisoning، Clostridium difficile infection , including pseudomembranous colitis، Sexually transmitted infections overview and clinical approach، Treatment and prophylaxis of bacterial، Pneumococcal infections، Staphylococcal infections، Tetanus، Botulism، Salmonellosis، Shigellosis، Cholera and other vibriosis، Brucellosis، Leptospirosis، Human immunodeficiency virus disease: AIDS and related disorders، Varicella – Zoster virus infections، Common viral respiratory infections، Influenza، Measles Rubeola، Rubella (German Measles)، Mumps، Rabies and 203 other Rhabdovirus infections infections ، Candidiasis، Aspergillosis، Infections Acquired in Health Care Facilities، Severs Sepsis and Septic Shock، Viral Gastroenteritis، Cestode infections، Intestinal nematode infections، Protozoal intestinal infections and Trichomoniasis، Toxoplasma infections، Malaria، Amebiasis and infection with free-living amebas که شامل فصول ۱۷، ۱۱۷، ۱۲۳، ۱۲۴، ۱۲۸، ۱۲۹، ۱۳۱، ۱۳۷، ۱۳۹، ۱۴۲، ۱۴۷، ۱۴۸، ۱۶۰، ۱۶۱، ۱۶۳، ۱۶۴، ۱۷۳، ۱۷۹، ۱۸۸، ۱۹۴، ۱۹۵، ۱۹۷، ۱۹۸، ۲۰۰، ۲۰۱، ۲۰۲، ۲۰۳، ۲۱۱، ۲۱۲، ۲۱۸، ۲۱۹، ۲۲۳، ۲۲۴، ۲۲۷، ۲۳۰ و ۲۹۷ می‌شود.

در کتاب ترجمه شده این مباحث با عناوین تب با منشا ناشناخته، رویکرد عفونت حاد بیمار تب‌دار، اندوکاردیت عفونی، عفونت‌های پوست، عضلات و بافت‌های نرم، عفونت حاد بیماری اسهالی و مسمومیت غذایی باکتریایی، عفونت کلستریدیوم دیفیسیل، از جمله کولیت غشایی کاذب، عفونت منتقله از راه جنسی و رویکرد بالینی، درمان و پیشگیری از عفونت‌های باکتریایی، پنوموکوکی، عفونت‌های استافیلوکوکی، کزاز، بوتولیسم، سالمونلوز، شیگلوز، وبا و سایر ویبریوزها، بروسلوز، لپتوسپیروز، بیماری ویروس نقص ایمنی انسانی: ایدز و اختلالات مرتبط، عفونت ویروس واریسلا – زوستر عفونت‌های تنفسی ویروسی، آنفولانزا، سرخک سرخجه، سرخجه (سرخک آلمانی)، اوریون، هاری و عفونت‌های رابدویروس دیگر، کاندیدیازیس، آسپرژیلوزیس، عفونت‌های اکتسابی در مراکز بهداشتی درمانی، عفونت هوای شدید سپسیس و شوک سپتیک، عفونت‌های ویروسی گاسترودنت، سستاتودنت عفونت‌ها، عفونت‌های روده‌ای تک‌یاخته‌ای و تریکومونیازیس، عفونت‌های توکسوپلاسما، مالاریا، آمیبیازیس و عفونت با آمیباس های آزاد مشخص شده‌اند.

منابع آزمون دستیاری برای آمار و اپیدمیولوژی

برای قبولی دستیاری در آزمون دستیاری برای آمار و اپیدمیولوژی نیاز است که فصل‌های ۱ تا ۱۷، ۲۶، ۲۷، ۲۸ و ۳۲ از جلد اول، ۱ تا ۱۶، ۲۶، ۴۲، ۴۳، ۴۴ و ۴۵ از جلد دوم و فصل‌های ۱، ۲، ۴، ۵، ۶، و ۹ از کتاب اپیدمیولوژی بیماری‌های شایع در ایران نوشته دکتر پروین یاوری را مطالعه کنید.

منابع آزمون دستیاری برای مغز و اعصاب

کتاب تالیف ‌شده توسط اعضای کمیته علمی انجمن مغز‌ و‌ اعصاب ایران با عنوان بیماری‌های مغز و اعصاب و کتاب تالیف‌ شده توسط دکتر اکبر سلطان‌زاده با عنوان بیماری‌های مغز و اعصاب و عضلات به‌عنوان دو منبع مهم برای پاسخگویی به سوالات آزمون دستیاری برای مغز و اعصاب معرفی شده‌اند.

منابع آزمون دستیاری برای متقاضیان روانپزشکی

درسنامه روانپزشکی بالینی و علوم رفتاری که اخیرا به‌روز‌رسانی شده است به‌عنوان منبع برای پاسخگویی به سوالات آزمون دستیاری برای متقاضیان روانپزشکی در نظر گرفته شده است، اما نیازی به مطالعه همه فصل‌ها نیست. فصل‌های مهم عبارت‌اند از: ۱، ۶، ۷، ۸، ۹، ۱۰، ۱۱، ۱۳، ۱۴، ۱۵، ۱۶، ۱۷، ۱۸، ۱۹، ۲۰، ۲۲، ۲۴، ۲۵، ۲۸ و ۳۲.

بیشتر بخوانید: ثبت نام در آزمون پیش کارورزی و معرفی منابع آن

تاریخ و منابع آزمون دستیاری دندانپزشکی ۱۴۰۲

ثبت‌نام آزمون دستیاری دندانپزشکی در اسفند‌ماه انجام می‌شود و معمولا تاریخ برگزاری آزمون دستیاری دندانپزشکی ۳۰ تیر‌ماه یا اوایل مرداد‌ماه است. منابع آزمون دستیاری معمولا دچار تغییرات زیادی نمی‌شوند و برای دو سال ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ یکسان بوده است. برای بخش‌های مختلف تست همکاری معالج دندان منابع متفاوتی در‌نظر گرفته شده است؛ در ادامه با تفکیک بخش‌ها این منابع ذکر شده‌اند.

• منابع آزمون برای اندودانتیکس کتاب Torabinejad M, Fouad AF, Shabahang S. Endodontics: Principles and Practice چاپ سال ۲۰۲۱ است؛ برای پاسخگویی به سوالات نیاز است که تمام فصل‌های این کتاب مطالعه شود.
• منابع آزمون برای بیماری‌های دهان و فک و صورت فصل‌های ۳، ۴، ۵، ۶، و ۹ از کتاب Glick M. Burket’s Oral Medicine چاپ سال ۲۰۲۱ و فصل‌های ۲، ۳، ۴، ۱۲، ۱۴، ۱۶، ۱۷ و ۲۴ از کتاب Little J, Miller CS, Rhodus NL. Little and Falace’s Dental Management of the Medically Compromised Patient چاپ ۲۰۱۸مطالعه شود.
• منابع آزمون برای پریودانتیکس کتاب Carranza’s Clinical Periodontology چاپ سال ۲۰۱۹، فصل‌های ۲، ۳، ۵، ۷، ۸، ۱۳، ۱۵، ۱۶، ۱۷، ۱۸، ۱۹، ۲۰، ۲۳، ۲۴، ۲۵، ۲۷، ۲۸، ۳۲، ۳۳، ۳۵، ۳۶، ۴۴، ۴۵، ۴۶، ۴۷، ۴۸، ۴۹، ۵۰، ۵۱، ۵۲، ۵۷، ۵۹، ۶۰، ۶۲، ۶۴، ۶۹، ۷۰ و ۷۲ است. برای پاسخگویی به سوالات این آزمون نیاز است که این فصل‌ها را با دقت مطالعه کنید.
• منابع آزمون برای دندانپزشکی کودکان کتاب McDonald J. and Avery’s Dentistry for the Child and Adolescent چاپ سال ۲۰۲۱ فصل‌های ۱، ۲، ۳، ۴، ۸، ۹، ۱۰، ۱۱، ۱۲، ۱۴، ۱۵، ۱۶، ۱۷، ۲۰، ۲۱، ۲۳، ۲۶، ۲۷، ۲۸ و ۲۹ است.
• منابع آزمون برای رادیولوژی دهان و فک و صورت کتاب White SC, Pharoah MJ. Oral Radiology, Principles and Interpretation چاپ ۲۰۱۹ فصل‌های ۱، ۲، ۳، ۴، ۵، ۶، ۷، ۸، ۹ و فصل ۱۵ تا ۲۸ است.
• منابع آزمون برای پروتز‌های دندانی کتاب Schillingberg HT. Fundamental of Fixed Prosthodontics Dentistry به‌طور کامل به‌‌جز فصل‌های ۵، ۱۱ و ۱۲ است. کتاب Carr AB. Mc Cracken’s Removable Partial Prosthodontics به‌طورکامل و کتاب Zarb G, Hobkirk J. Prosthodontic Treatment for Edentulous Patients هم به‌طورکامل به‌جز فصل‌های ۱۸، ۱۹، ۲۰، ۲۱ و ۲۲ از منابع این آزمون است.
• منابع آزمون برای جراحی فک و دهان و صورت کتاب‌های Contemporary Oral and Maxillofacial Surgery James Hupp و Malamed S. Handbook of Local Anesthesia به‌طور کامل است.
• منابع آزمون برای دندانپزشکی ترمیمی فصل‌های ۹، ۱۰ و ۱۳ از کتاب Sakaguchi RL, Ferracane J, Powers JM. Craig’s Restorative Dental Materials، فصل‌های ۱، ۲، ۳، ۴، ۵ و ۱۰ از کتاب Andre Ritter. Sturdevant’s Art and Science of Operative Dentistry، فصل‌های ۶، ۷، ۹، ۱۰ و ۱۱ از کتاب Summit’s Fundamentals of Operative
• Dentistry: A Contemporary Approach و فصل ۸ از کتاب RonaldE Goldstein’s esthetics in dentistry است.
• منابع آزمون برای آسیب‌شناسی دهان و فک و صورت فصل‌های ۴، ۸، ۱۸ و ۱۹ از کتاب Neville B, Damm DD. Oral and Maxillofacial Pathology است.
• منابع آزمون برای ارتودانتیکس فصل‌های ۱، ۳، ۲، ۴، ۵، ۶، ۷، ۸، ۱۱، ۹ ۱۰، ۱۲، ۱۳، ۱۴ و ۱۸ از کتاب Contemporary Orthodontics. William R. Proffit است.
• منابع آزمون برای سلامت دهان و دندانپزشکی اجتماعی فصل ۱ تا ۱۶ از کتاب سلامت دهان و دندانپزشکی اجتماعی تالیف جهاد دانشگاهی است.
• منابع آزمون برای مواد دندانی فصل ۳ از کتاب Introduction to dental materials, Richard Van Noort و کل کتاب Dental Materials: Foundations and Application s, Powers, John M. and Wataha, John C به‌جز فصل‌های ۱، ۶، ۱۰، ۱۲ و ۱۴ است.

سهمیه های موثر در آزمون دستیاری دندانپزشکی

در آزمون دستیاری دندانپزشکی سهمیه‌هایی وجود دارند که در نتیجه این تست اثر‌گذار هستند و در‌صورت داشتن یکی از آن‌ها می‌توانید از آن استفاده کنید. ۳ مورد در ادامه ذکر شده‌اند که با عنوان سهمیه اصلی آن‌ها را معرفی کرده‌ایم.

• سهمیه آزاد: این سهمیه شامل افرادی می‌شود که دارای هیچ‌کدام از سهمیه‌های اثر‌گذار در آزمون نیستند.
• سهمیه رزمندگان: این سهمیه شامل افرادی که یکی از بستگان درجه یک آن‌ها دارای سهمیه جانبازی ۵ یا ۲۵ درصد است می‌شود.
• سهمیه بومی: شامل پذیرش دستیار در مناطق محروم با ‌توجه به ظرفیت آن می‌شود.

سهمیه دیگری با عنوان سهمیه مازاد وجود دارد که شامل استعداد درخشان و نیرو‌های مسلح می‌شود. هنگام ثبت‌نام ثبت سهمیه خود را فراموش نکنید تا تاثیر مثبت آن روی نمره آزمون تاثیر بگذارد.

سخن پایانی

در این متن سعی شد که همه چیز در رابطه با آزمون دستیاری پزشکی و دندانپزشکی، تعریف آن، سهمیه، نحوه ثبت‌نام، منابع مورد نیاز برای هر یک از این تست‌ها و زمان برگزاری آن در اختیار شما قرار بگیرد تا به‌راحتی بتوانید منابع لازم را تهیه و مطالعه کنید و تست موفقی داشته باشید. سعی کنید شرایط گفته‌ شده برای شرکت در آزمون ‌را فراهم کنید تا بتوانید در زمان مقرر ثبت‌نام کرده و با شرکت در این تست و کسب نمره حد‌نصاب مجاز به انتخاب رشته شوید.

سوالات متداول